Tóm tắt Báo cáo Hội nghị Khoa học Công nghệ Tuyển khoáng Toàn quốc lần III

LỜI NÓI ĐẦU

Hiện nay hàng năm Việt Nam khai thác, chế biến và sử dụng hàng chục triệu tấn khoáng sản than, kim loại, phi kim loại và vật liệu xây dựng… Đồng thời cũng thải ra môi trường tự nhiên hàng trăm triệu tấn đất đá thải, hàng chục triệu m³ nước thải và nhiều nghìn tấn khí, bụi thải.

Tình trạng sử dụng công nghệ khai thác chọn lọc và tuyển chọn thô sơ, không phù hợp với đặc điểm tài nguyên diễn ra khá phổ biến đã và đang gây ra lãng phí tài nguyên khoáng sản và suy thoái môi trường  tự nhiên, kinh tế, văn hóa – xã hội ở hầu hết các khu vực có tài nguyên khoáng sản trong cả nước.

Do thiết bị và công nghệ chế biến phổ biến là thô sơ, lạc hậu nên các sản phẩm khoáng sản thương phẩm có chủng loại nghèo nàn, chất lượng và giá trị thấp, khối lượng nhỏ không đáp ứng được nhu cầu nguyên vật liệu cho nhiều ngành công nghiệp chế tạo và sản xuất trong nước. Đồng thời cũng không nâng cao được giá trị nguồn hàng xuất khẩu và đe dọa đến sự phát triển bền vững tài nguyên khoáng sản của đất nước.

Chế biến khoáng sản là khâu trung gian của qui trình phát triển tài nguyên khoáng sản: KHẢO SÁT THĂM DÒ ĐỊA CHẤT®KHAI THÁC®CHẾ BIẾN®CHẾ TẠO, SẢN XUẤT, SẢN PHẨM®SỬ DỤNG.

Chế biến khoáng sản là các hoạt động của con người tác động lên nguyên liệu khoáng sản sau khai thác (quặng nguyên khai) để thu hồi được các khoáng sản chính và khoáng sản đi kèm có giá trị kinh tế sử dụng thành các sản phẩm khoáng sản thương mại có chất lượng và giá trị cao hơn ban đầu, có thể sử dụng trực tiếp hoặc làm nguyên vật liệu cho các giai đoạn chế biến, sản xuất tiếp theo.

Chế biến khoáng sản là công đoạn tạo giá trị gia tăng của sản phẩm khoáng sản thương mại và là biện pháp chủ yếu để nâng cao hiệu quả kinh tế tổng hợp của dự án phát triển khoáng sản. Khi sử dụng công nghệ cao hoặc bí quyết công nghệ để chế biến sâu khoáng sản có thể thu được siêu lợi nhuận vì tạo được “Khoáng tô chênh lệch 2” có giá trị lớn.

Cơ sở khoa học công nghệ chế biến khoáng sản là căn cứ vào sự khác biết về nguồn gốc thành tạo, cấu trúc dịa chất, đặc điểm xâm tán và các tính chất vật lý, hóa học, hóa lý, sinh học… của các khoáng vật, các nguyên tố có trong quặng mỏ để thu hồi và chế biến chúng thành các sản phẩm khoáng sản riêng rẽ.

Từ cuối thế kỷ XX nhờ áp dụng các thành tựu khoa học trình độ KHCN trong ngành chế biến khoáng sản liên tục phát triển và mức độ chế biến ngày càng sâu hơn, sản phẩm khoáng sản ngày càng đa dạng hơn và có chất lượng, có giá trị gia tăng ngày càng lớn hơn, đặc biệt tại các nước công nghiệp phát triển.

Việc ứng dụng tiến bộ KHCN trong chế biến khoáng sản ở Việt Nam, một đất nước có nguồn tài nguyên khoáng sản tương đối phong phú đa dạng nhưng có nhiều đặc thù là rất cần thiết, đặc biệt trong tình hình khai thác chế biến khoáng sản không hợp lý đã và đang gây lãng phí tài nguyên và suy thoái môi trường. Đây chính là lý do nhân dịp kỷ niệm 20 năm ngày thành lập Hội Tuyển khoáng Việt Nam tổ chức Hội nghị KHCN Tuyển khoáng toàn quốc lần thứ 3 với chủ đề:

“Ứng dụng tiến bộ KHCN trong chế biến và sử dụng khoáng sản góp phần phát triển bền vững TNKS Việt Nam”

Trong quá trình chuẩn bị Hội nghị chúng tôi nhận được trên 70 đăng ký tham gia của các nhà khoa học, cán bộ kỹ thuật hoạt động trong nhiều ngành, nhiều địa phương khác nhau.

Trong số báo cáo Khoa học gửi về, chúng tôi xin giới thiệu 60 Báo cáo trong Tuyển tập Báo cáo của Hội nghị.

Căn cứ vào nội dung, Tuyển tập được chia thành 5 phần:

Phần 1: Những vấn đề chung

Phần 2: Chế biến, sử dụng khoáng sản năng lượng

Phần 3: Chế biến, sử dụng khoáng sản Kim loại và Quí hiếm

Phần 4: Chế biến, sử dụng khoáng sản Phi kim loại và khoáng chất công nghiệp

Phần 5: Tái chế, sử dụng phế thải và bảo vệ môi trường

Ban chấp hành TW Hội Tuyển khoáng Việt Nam và Ban Tổ chức Hội Nghị KHCN Tuyển khoáng Toàn quốc lần thứ 3 chân thành cảm ơn các tác giả báo cáo, các cá nhân và tổ chức đã tham gia và giúp đỡ để tiến hành Hội nghị và xuất bản Tuyển tập này.

TM. Ban Chấp hành TW

Hội Tuyển khoáng Việt Nam

Chủ tịch

TS. Nguyễn Đức Quý

    MỤC LỤC TUYỂN TẬP