Luật KH&CN (sửa đổi) được Quốc hội thông qua ngày 18/6/2013 quy định Ngày KH&CN Việt Nam là 18/5 hàng năm. Vì sao ngày 18/5 được lựa chọn, thưa ông?
TSKH. Nghiêm Vũ Khải |
Nước ta có rất nhiều ngày kỷ niệm của nhiều lĩnh vực, nhiều ngành..., nhưng vẫn chưa có ngày dành cho KH&CN, mặc dù KH&CN là quốc sách hàng đầu. Thể theo nguyện vọng của các nhà khoa học và dư luận xã hội, Bộ KH&CN, với trách nhiệm chủ trì soạn thảo Luật KH&CN (sửa đổi), đã đề xuất việc quy định Ngày KH&CN Việt Nam trong Luật KH&CN.
Sở dĩ chọn ngày 18/5 vì ngày này gắn với một sự kiện lịch sử: Bác Hồ đã đến dự và phát biểu tại Đại hội lần thứ nhất của Hội phổ biến khoa học và kỹ thuật Việt Nam. Bác nói:“Khoa học phải từ sản xuất mà ra và phải trở lại phục vụ sản xuất, phục vụ quần chúng, nhằm nâng cao năng suất lao động, không ngừng cải thiện đời sống của nhân dân, bảo đảm cho chủ nghĩa xã hội thắng lợi”. Trong lời nói ngắn gọn, Bác Hồ đã chỉ rõ nguyên lý, mục tiêu và sứ mệnh cao cả của KH&CN.
Trong khoảng 500.000 doanh nghiệp hiện nay, chỉ cần 10%, tức khoảng 50.000 doanh nghiệp, mỗi doanh nghiệp tài trợ, nuôi dưỡng 1 nhà khoa học trẻ thì sẽ có thêm một đội ngũ đáng kể bổ sung vào nguồn nhân lực KH&CN của đất nước. |
Năm 2014 là năm đầu tiên tổ chức Ngày KH&CN Việt Nam. Theo ông, việc tổ chức Ngày KH&CN sẽ có ý nghĩa như thế nào đối với ngành KH&CN trong thời điểm hiện nay?
Việc tổ chức Ngày KH&CN đầu tiên ở nước ta trước tiên nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân, từ người lãnh đạo, quản lý các cấp đến các nhà khoa học, từ doanh nghiệp đến cộng đồng.
Nghị quyết TW 20 đã chỉ ra một trong những tồn tại của hoạt động KH&CN là “chưa bố trí cán bộ lãnh đạo có đủ thẩm quyền trực tiếp chỉ đạo công tác KH&CN”. Vậy, biện pháp khắc phục tồn tại ấy đã được cụ thể hóa thế nào? Tôi thấy cho đến nay vẫn chưa có chuyển biến rõ nét nào trong triến khai thực hiện Nghị quyết TW 20- một văn kiện quan trọng bậc nhất về KH&CN.
Vì vậy phải tiếp tục nâng cao nhận thức để đi tới hành động căn bản, thống nhất, quyết liệt, nhất là trong giai đoạn hiện nay không thể không tái cơ cấu nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng.
Việc mở cửa các phòng thí nghiệm trọng điểm, các viện nghiên cứu để nhân dân đến thăm quan, tìm hiểu. Ông kỳ vọng gì về hiệu ứng của những hoạt động này?
Chủ trương mở cửa các phòng thí nghiệm trọng điểm, các viện nghiên cứu để nhân dân, nhất là giới trẻ, đến thăm quan, tìm hiểu, đưa KH&CN gần với công chúng; giúp cho mọi người hiểu rằng KH&CN không chỉ dành cho những thiên tài. Bằng những hoạt động như vậy chúng ta sẽ gắn kết mọi người với KH&CN, thắp lên ngọn lửa nhiệt tình và sự đam mê, dấn thân cho hoạt động nghiên cứu, sáng tạo của giới trẻ cũng như các doanh nghiệp.
Hiện nay chúng ta có hàng chục nghìn sinh viên, nghiên cứu sinh đang được đào tạo tại các trường đại học trong nước và nước ngoài. Bộ KH&CN đang triển khai chương trình KH&CN tiềm năng cho các nhà khoa học trẻ. Tuy nhiên, như vậy chưa đủ, cần huy động nhiều nguồn lực cho KH&CN. Ví dụ, trong khoảng 500.000 doanh nghiệp hiện nay, chỉ cần 10%, tức khoảng 50.000 doanh nghiệp, mỗi doanh nghiệp tài trợ, nuôi dưỡng 1 nhà khoa học trẻ thì chúng ta sẽ có thêm một đội ngũ đáng kể bổ sung vào nguồn nhân lực KH&CN của đất nước.
Ông có muốn gửi thông điệp gì cho giới trí thức nhân dịp này?
Tôi mong muốn giới trí thức thuộc mọi thế hệ, mọi hoàn cảnh xuất thân hãy cùng nhau nhận lấy trách nhiệm đi tiên phong trong sự nghiệp chấn hưng đất nước bằng những thành quả nghiên cứu, ứng dụng thiết thực, biến KH&CN trở thành động lực cho phát triển đất nước.
Trân trọng cảm ơn ông!
28°C
|
